زمینه و هدف: مراکز هدایت عملیات بحران دانشگاه­های علوم پزشکی کشور با سابقه نه چندان طولانی، با هدف ساماندهی و هماهنگی عملیات در زمان رخداد بلایا ایجاد شده است و تصمیم گیرنده نهایی انجام اقدامات در جهت برگشت به حالت قبل از رخداد بلایا می­باشد. این مطالعه با هدف تدوین ابزار استاندارد (پایا و روا) ارزیابی عملکرد مراکز عملیات بحران اجرا شده است.

مواد و روش­ها: مطالعه ترکیبی (Sequential Triangulation) با هدف ابزارسازی در بین کارشناسان مراکز هدایت عملیات بحران که حداقل یکسال از تاسیس آن گذشته است، در سال 1391 انجام شد. روایی صوری و محتویی برای سنجش روایی و ضریب آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی ارایه شد. جهت تقلیل سوالات و تعیین بیشترین عامل تفاوت در حیطه­های مختلف پرسشنامه، از تحلیل عاملی اکتشافی بهره گرفته شد.

نتایج: ابزار نهایی دارای شش حیطه با 38 سوال بود. روایی محتوی تمام سوالات بغیر از یک سوال (1/0+) مناسب و بالای (6/0+) بود. ضریب پایایی تمام حیطه­ها بغیر از یک حیطه ( فعال­سازی با ضریب کرونباخ 337/0) مناسب و بالای 7/0 بود. تحلیل عاملی حیطه ارزیابی اطلاعات را به پنج سوال، حیطه فعال­سازی و حیطه هماهنگی را به دو سوال و سه حیطه آخر را به یک سوال تقلیل داد.

نتیجه­ گیری: پرسشنامه تدوین شده ابزار مناسب (روا و پایا) در جهت اندازه­گیری عملکرد مراکز هدایت عملیات بحران می­باشد. پایایی مناسب پرسشنامه دلیل بر هماهنگی بین سوالات و روایی محتوی بالای پرسشنامه دلالت بر تسلط کارشناسان مراکز بر حیطه­های مورد سوال داشت.