زمینه وهدف:بیمارستانها به عنوان مصرف کنندگان ویژه آب شناخته شده ومیزان فاضلاب تولیدی وآلایندگی آنها به میزان زیادی بیشتراز مشترکین خانگی است.باوجود افزایش نگرانیها درباره مدیریت مواد زاید بیمارستانی،توجه کافی به فاضلاب تولیدی بیمارستانها نشده است.باتوجه به جدا بودن منبع تامین آب مصارف شرب ومصارف بهداشتی در بیمارستان های قم،الگوی مصرف آب وتولید فاضلاب در این مراکز اطلاعات شایانی جهت برآورد نیاز آبی ومیزان فاضلاب تولیدی در بیمارستانها ارائه میدهد.

مواد و روشها:مصارف آب بیمارستانها طی سالهای87 تا 91جمع آوری و با توجه به اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه وضریب تبدیل آب به فاضلاب،حجم فاضلاب تخمین زده شد.داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 19 تحلیل و برای تعیین ارتباط متغیرهای مورد مطالعه از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد.سپس با مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف،راهکار های مناسب جهت مدیریت هرچه بهتر آب و فاضلاب ارائه گردید.

نتایج:در 8بیمارستان مورد بررسی،متوسط مصرف آب 7/655 لیتر در روز به ازای هر تخت و6/8 لیتر به ازای هر مترمربع از مساحت زیربنا میباشد. بین میزان مصرف آب در بیمارستانها و مساحت زیربنا بصورت معنا داری ارتباط مستقیم وجود دارد(p<0.05).متوسط سرانه تولید فاضلاب 6/567 لیتر در روز به ازای هر تخت فعال برآورد گردید. روش غالب دفع فاضلاب تخلیه به چاه جذبی است.

نتیجه‌گیری:جهت بهبود وضعیت موجود در بیمارستان های مورد مطالعه،بازسازی تاسیسات آب و فاضلاب، استفاده از پکیج های تصفیه فاضلاب و یا اتصال فاضلاب بیمارستان به شبکه جمع آوری فاضلاب شهر ضروری می باشد.