فصلنامه

---

زمینه و هدف: گردشگری پزشکی صنعت رو به رشدی است که در آن بیماران برای دریافت خدمات پزشکی به فراتر از مرزها سفر می‌کنند. این مطالعه با هدف ارزیابی توانمندی های بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در جذب گردشگران پزشکی بر اساس استانداردهای بیمار محور کمیسیون مشترک بین الملل انجام گرفته است.
مواد و روش‌ها: به صورت توصیفی - مقطعی در بیمارستان هاشمی نژاد ، قلب رجائی و شهید مطهری صورت گرفته است. به منظور جمع آوری داده ها از بخش بیمار محور چک لیست استاندارد های کمیسیون مشترک بین الملل استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تکنیک های موجود در آمار توصیفی استفاده شده است.
یافته ها: بیشترین میزان رعایت استانداردها مربوط به استانداردهای مدیریت تجویز و نحوه استفاده از دارو (۵/۸۴%) مربوط به بیمارستان هاشمی نژاد و کمترین میزان نیز استانداردهای حقوق بیمار و خانواده (۵/۴۷%) است که مربوط به بیمارستان مطهری می باشد. میانگین بیمارستان هاشمی‌نژاد (۸/۷۱%) بیشتر از بیمارستان رجائی (۶۷%) و این بیمارستان نیز بیشتر از بیمارستان مطهری (۳/۶۲%) می باشد.
نتیجه گیری: در مجموع بیمارستان های مورد پژوهش در برخی از استاندارد ها مناسب (دسترسی و تداوم درمان، ارزیابی بیماران، مراقبت های بیهوشی و مدیریت دارو) و در برخی دیگر ناکافی (حقوق بیمار و خانواده، مراقبت بیماران و آموزش بیماران) هستند. با توجه به مشخص شدن نقاط قوت و ضعف این بیمارستان ها می توانند به منظور افزایش توانمندی‌های خود از مدل تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید بهره ببرند.

---

زمینه و هدف: اورژانس هوایی با توجه به‌سرعت بالا، دسترسی به مناطق صعب‌العبور، امکان جابجایی بیماران بیشتر، ارائه کیفیت درمان بالاتر به بیمار در حال­ حمل و همچنین دسترسی به بیمارستان بدون مشکلاتی همچون ترافیک و تصادفات ناگهانی، یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین انواع اورژانس­ها در بخش بهداشت و درمان به شمار می­رود. بنابراین مکان­یابی صحیح با توجه به اصول علمی کارایی اورژانس­های هوایی را می­افزاید.
 مواد و روش­ها: پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به منزله پژوهش کاربردی در استان سیستان و بلوچستان در بازه زمانی سال ۱۳۹۵ انجام شد. در ابتدا، شاخص­های تاثیرگذار در مکان­یابی آمبولانس­ها شناسایی شدند. سپس با بهره­گیری از رویکرد تحلیل تصمیم­گیری چندمعیاری و به کارگیری مدل فرآیند تحلیل شبکه­ای فازی در کنار تکنیک دیمتل فازی و تلفیق با سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان­یابی انجام شد.
نتایج: معیارهای انتخاب بهترین نقاط استقرار آمبولانس­های هوایی در استان سیستان و بلوچستان، نزدیکی به راه­­های مواصلاتی، شیب مناسب منطقه، نزدیکی به مراکز پرجمعیت، نزدیکی به معابر پرخطر و فاصله مناسب از مراکز خدمات فوریت­های پزشکی در نظر گرفته شده­اند. وزن­های خروجی تکنیک به کارگرفته شده برای اثر­دادن در نرم­افزار GIS، به ترتیب به ترتیب ۲۴۴/۰، ۰۸۳/۰، ۴۳۵/۰، ۱۸۲/۰ و ۰۵۷/۰ محاسبه شدند.
نتیجه­ گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد و سطح پوشش پایگاه­های آمبولانس­ هوایی در شهرها و جاده­های استان سیستان و بلوچستان مناسب نیستند. لذا نقشه حاصل از تلفیق فازی لایه­ های اطلاعاتی عوامل موثر شناسایی شده نشان می­دهد که محدوده شهرهای زابل و ایرانشهر بهترین وضعیت معیارهای انتخابی را جهت تاسیس پایگاه­های اورژانس هوایی در سطح استان سیستان و بلوچستان دارند

---

زمینه و هدف: در بین بخش‌های بیمارستان، تالار جراحی سهم قابل‌توجهی از هزینه و درآمد بیمارستان را به خود اختصاص می‌دهد. زمان‌بندی تالار جراحی در افزایش بهره­وری اتاق­های عمل اهمیت بسزایی دارد و پژوهش حاضر با هدف بهینه‌سازی زمان‌بندی تالار جراحی بر پایه مدل شبیه‌سازی پیشامد گسسته انجام شد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش به‌صورت مقطعی در تابستان ۹۷ در تالار جراحی یکی از بیمارستان‌های شهر تهران  انجام پذیرفت. با ورود افراد به تالار جراحی، اطلاعات آن‌ها اعم از علت و بیماری که موجب جراحی‌شده، نوع عمل جراحی (انتخابی یا اورژانسی)، مدت‌زمان حضور هر بیمار در تالار جراحی با جزئیات زمانی ثبت گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS، و شبیه‌سازی سیستم درمانی با نرم‌افزار Arena انجام پذیرفت.
نتایج: با تجزیه‌وتحلیل اطلاعات ورودی مربوط به ۶۲۵ بیمار در طول سه ماه، بیش از ۶۰ درصد مراجعین را آقایان تشکیل دادند. متوسط زمان انتظار افراد در تالار جراحی ۳۵ دقیقه بود. اولین ورود افراد به تالار جراحی در مورد بیماران انتخابی، در ساعت ۷:۱۰ صبح و آخرین ورود در ساعت ۱۷:۰۰ بود. از هشت سناریو مطرح‌شده، دو سناریوی اصلاح نرخ ورود (توزیع ورود به بعدازظهر) و سناریوی ترکیبی (اصلاح صف به بعدازظهر و اضافه کردن بیمار بر) بیشترین کاهش زمان انتظار را به همراه داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که تغییر توزیع ورود بیماران به ساعت­هایی که بار ورودی کمتری دارد، می­تواند مدت‌زمان انتظار بیماران را کاهش داده و بهره‌وری تالار جراحی را افزایش دهد.

---