۱۰ نتیجه برای بیمارستانها
دکتر علی زنگی آبادی، شراره سعیدپور،
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۵-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف: موضوع دسترسی به خدمات شهری ازجمله مسائل مهمی است که ابعاد گوناگون امور شهری را تحت تأثیر قرار میدهد. در برخی مواقع عدم دسترسی مناسب به برخی کاربری‌ها، سلامت افراد را نیز در معرض خطر می‌اندازد. خدمات بهداشتی- درمانی به ویژه بیمارستانها نمونه‌ای ازاین‌دست است که الزام در دسترسی به‌موقع و مناسب به آن، برای تمامی افراد جامعه ضروری است. هدف از این پژوهش تحلیل پراکنش بیمارستانها در سطح شهر سقز و مکان‌یابی بیمارستانهای جدید با توجه به کمبود شهر بود.
مواد و روشها: روش انجام تحقیق توصیفی- تحلیلی بود. به منظور طبقه‌بندی و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از مدل AHP، و مدل تحلیل شبکه استفاده‌شد. همچنین از نرم‌افزارهای ARC/GIS و Expert choice جهت ترسیم لایه‌ها بهره گرفته‌شد.
نتایج: با توجه به بررسی‌های به‌عمل‌آمده از نحوۀ توزیع بیمارستانهای موجود و تعیین شعاع عملکردی استاندارد آنها ۹۳/۶۲ درصد از مساحت شهر خارج از محدودۀ دسترسی به بیمارستانها بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بیمارستانهای شهر سقز از نظر سازگاری با سایر کاربری‌ها و همچنین از نظر دسترسی، نامتناسب است. لذا با تلفیق لایه‌های مختلف کاربری‌های تأثیرگذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث بیمارستانهای جدید در ۵ دسته از بسیار خوب تا بسیار ضعیف تقسیم‌بندی و پیشنهاد گردید.
محمد رحیم رمضانیان، حامد غیب دوست،
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف : بالا بودن کیفیت خدمات مراقبت‌های بهداشتی و درمانی منجر به جامعه سالم می شود. هدف از این تحقیق سنجش کیفیت خدمات در بخش مراقبت‌های بهداشتی بر اساس رویکرد کیفیت خدمات سروکوال در بیمارستانهای دولتی بود.
مواد و روشها: این تحقیق توصیفی پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی در اواخر سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ بر روی پنج بیمارستان دولتی شهر رشت انجام گرفت. در این تحقیق از رویکرد ترکیبی فرآیند تحلیل شبکه‌ای برای اولویت‌بندی عوامل موثر کیفیت خدمات مراقبت های بهداشتی و تاپسیس فازی برای اولویت‌بندی بیمارستانها استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه فرآیند تحلیل شبکه ای و تاپسیس بود.
نتایج: یافته های تحقیق مبتنی بر شش معیار اصلی و ۱۹ زیر معیار نشان می دهد که بیمارستان ۴ با ضریب نزدیکی ۷۱۴/۰ در رتبه اول قرار گرفت و بیمارستان ۳ با ضریب نزدیکی ۲۴۳/۰ رتبه آخر را کسب کردند که نشان از عملکرد بهتر بیمارستان ۴ در ارائه خدمات است در بین معیارها قابلیت اطمینان با وزن ۲۰۵/۰ و پاسخگویی با وزن۱۹۹/۰ به ترتیب در جایگاه اول و دوم قرار گرفتند که نشان از اهمیت آنها در این تحقیق میباشد.
نتیجهگیری: این تحقیق یک رویکرد ترکیبی فرآیند تحلیل شبکه ای و تاپسیس فازی را به منظور بهبود ارزیابی عملکرد بیمارستان ها پیشنهاد کرد که نتایج حاکی از آن است که بیمارستان ها با توجه به نقاط ضعف خود می توانند خدمات بهتری را برای بیماران فراهم کنند در نتیجه رضایت بیماران افزایش می‌یابد و منجر به افزایش وفاداری بیماران به بیمارستان ها می شود.
علی محمد مصدق راد، محمد عرب، آرزو موجبافان،
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف: تعارض غیر قابل اجتناب بوده و در هر سازمانی وجود دارد. بیمارستانها به خاطر نوع ساختار و فرهنگ سازمانی و ماهیت خدمات آنها همواره مستعد بروز تعارض منفی هستند. این پژوهش با هدف تعیین میزان تعارض در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و بررسی علل آن انجام شد.
مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۴ انجام شد. نمونه پژوهش شامل ۵۶۳ نفر از مدیران ارشد، میانی و عملیاتی بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه خود ساخته روا و پایا جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS نسخه ۱۹ در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شد.
نتایج : میزان تعارض در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران در حد متوسط بود (۷۳/۲ از ۵ امتیاز). عوامل سازمانی بیشتر از عوامل فردی در ایجاد تعارض تأثیر داشت. از بعد عوامل سازمانی کار زیاد، محدودیت منابع و بروکراسی و قوانین و مقررات نامناسب و از نظر عوامل فردی خصوصیات رفتاری متفاوت، تفاوت دانش و تخصص و تفاوت توانایی‌ها و مهارت‌‌های کارکنان بیشترین تعارض را ایجاد کردند. میزان تعارض در بیمارستانهای تخصصی بیشتر از بیمارستانهای عمومی بود. میزان تعارض در مدیران ارشد بیش از مدیران میانی و عملیاتی گزارش شد. در واحدهای درمانی و تشخیصی تعارض فردی بیشتری مشاهده شد. بین گذراندن دوره آموزشی مدیریت تعارض با میزان تعارض ناشی از عوامل فردی رابطه آماری منفی مشاهده شد. بین میزان تعارض و سطوح مدیریت، میزان تحصیلات، تعداد تخت بیمارستان، تعداد کارکنان تحت سرپرستی و تمایل به ترک سازمان رابطه آماری مثبت مشاهده شد.
نتیجهگیری : وجود تعارض در بیمارستانها امری بدیهی و غیر قابل اجتناب است. مدیران با کسب آموزش‌های لازم و بکارگیری سبک مناسب، باید میزان تعارض را در حد سازنده نگاه دارند تا منجر به توسعه سازمانی بیمارستانها شود.
مبین سخنور، دکتر علی محمد مصدق راد،
دوره ۱۶، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف: فرهنگ سازمانی نقش بسزایی در بهره‌وری بیمارستانها دارد. موفقیت یا شکست برنامه‌ها و استراتژی‌های تغییر سازمانی تا حدود زیادی به فرهنگ سازمانی بستگی دارد. این مطالعه با هدف شناسایی نوع فرهنگ سازمانی بیمارستانهای شهر تهران در سال ۱۳۹۳ انجام شد.
مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی در ۱۸ بیمارستان دولتی، خصوصی و تأمین اجتماعی شهر تهران انجام شد که به صورت سهمیه ای- تصادفی از میان ۱۱۴ بیمارستان شهر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته شامل هشت بعد و ۳۲ سوال استفاده شد که به صورت تصادفی طبقه‌بندی شده در اختیار ۶۹۶ نفر از کارکنان رسته‌های اداری، پشتیبانی، تشخیصی و درمانی بیمارستان قرار گرفت. تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ و با آزمون‌های آماری تحلیلی نظیر اسپیرمن، مان ویتنی و کروسکال والیس انجام شد.
نتایج: میانگین امتیاز فرهنگ سازمانی بیمارستانهای شهر تهران برابر با ۶۲/۳ از شش امتیاز بود (فرهنگ متوسط). بین فرهنگ سازمانی و نوع مالکیت بیمارستانها ارتباط آماری معنی‌دار وجود داشت (۰۰۲/۰=p). میانگین امتیاز فرهنگ سازمانی به ترتیب در بیمارستانهای تأمین اجتماعی و خصوصی بیشتر بود.بعد توجه به جزئیات در بیمارستانهای دولتی و تأمین اجتماعی بیشترین امتیاز و بعد مشتری مداری در بیمارستانهای خصوصی بیشترین امتیاز را کسب کرده بود. بیشترین و کمترین میانگین امتیاز فرهنگ سازمانی به ترتیب مربوط به بخش‌های اداری و پشتیبانی بیمارستانها بود.
نتیجهگیری: فرهنگ سازمانی در بیمارستانهای شهر تهران در حد متوسط ارزیابی شد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که مدیران بیمارستانها با استفاده از برنامه‌های مهندسی فرهنگ سازمانی به منظور افزایش بهره‌وری سازمان‌های خود، فرهنگ سازمانی به ویژه ابعاد انسجام، کار گروهی و خلاقیت سازمانی آن را ارتقا دهند.
سمیه فدائی، مصطفی کاظمی، فاطمه نژادشکوهی،
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: ارزشیابی و ارتقا کیفیت خدمات در بیمارستانها که با سلامتی انسانها سروکار دارند، اهمیت زیادی دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و وزندهی معیارهای سنجش کیفیت و رتبهبندی بیمارستانهای مشهد انجام شدهاست.
مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کاربردی است که به صورت مقطعی در زمستان سال ۱۳۹۶ انجام شد. در این مطالعه با بررسی ادبیات پژوهش، ابعاد کیفیت خدمات در بیمارستان شناسایی شد. سپس با استفاده از پرسشنامه مقایسه زوجی از گروه خبرگان (شامل ۸ نفر( نظرخواهی به عمل آمد و ضرایب اهمیت هر یک از ابعاد از طریق فرایند تحلیل سلسلهمراتبی در محیط فازی (FAHP) محاسبه شد. پرسشنامه ماتریس تصمیم به روش نمونهگیری دردسترس توسط نمونه ۴۰۰ نفره از همراهان بیمار چهار بیمارستان تکمیل گردید. سپس با استفاده از روش GRA-TOPSIS بیمارستانها رتبهبندی شدند. روایی هر دو پرسشنامه توسط خبرگان تایید شد.
نتایج: نتایج FAHP نشان میدهد بعد کیفیت دانش و مهارت پزشکی بیشترین ضریب اهمیت را دارد. همچنین با تحلیل دادهها با استفاده از GRA-TOPSIS بیمارستان سوم، رتبه چهارم را در ارائه خدمات بدست آورد. همچنین نتایج نشان میدهد که در بیمارستان سوم کیفیت دسترسی نیازمند بیشترین بهبود است.
نتیجهگیری: روش GRA-TOPSIS علاوه بر رتبهبندی بیمارستانها بر اساس معیارهای کیفیت خدمات قادر است نقاط ضعف هر بیمارستان در هر یک از معیارها مشخص نماید. در نتیجه اولویتهای بهبود کیفیت خدمات در هر بیمارستان مشخص شد و بر اساس آن مدیر بیمارستان می تواند برای بهبود عملکرد در معیارهای که عملکرد پایینی نسبت به سایر بیمارستانها کسب کرده است، تلاش نماید.
علیرضا گلابدوست، عباس منوریان، عباس نرگسیان،
دوره ۲۰، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: رسانه‌های اجتماعی یکی از ابزارهای کم‌هزینه است که توسط بسیاری از سازمان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. هدف از این تحقیق کیفی ارائه مدل پاسخگویی عمومی مبتنی بر به‌کارگیری رسانه‌های اجتماعی در دانشگاه‌های دولتی علوم پزشکی شهر تهران است.
مواد و روشها: پژوهش حاضر با استفاده از روش داده بنیاد تحلیل موقعیت کلارک صورت پذیرفت. برای استخراج مؤلفه‌های اصلی این مدل با ۲۱ نفر از خبرگان در سال ۱۴۰۰ مصاحبه‌های عمیقی انجام شده است. افراد مورد مطالعه این تحقیق را مدیران و کارشناسان دانشگاه‌های پزشکی شهر تهران (تهران، شهید بهشتی، ایران) تشکیل دادند که مشارکت‌کنندگان با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند از نوع نمونهگیری نظری انتخاب شدند.
نتایج: تحلیل موقعیت پاسخگویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی نشان داد عرصه اصلی و تعیین‌کننده «دولت» است. این عرصه در دل خود «وزارت بهداشت» را دارد. عرصه سوم، خود «دانشگاه‌های علوم پزشکی» و جهان‌های اجتماعی فعال در آن است. عرصه چهارم، «واحدهای روابط عمومی» است، اما در گوشه این عرصه‌های متداخل، عرصه «جامعه مخاطب» قرار دارد.
نتیجهگیری: اساس و پایه پاسخگویی بر دادن گزارش و اطلاعات است. دانشگاهها بایستی آزادی عمل لازم را به کارکنان خود در ارائه گزارش مستقیم بدهند. با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهاد می‌شود که با شکل‌دهی یک دپارتمان تخصصی روابط عمومی در رابطه با پاسخگویی عمومی علاوه بر شناسایی ظرفیت‌ها، نسبت به رفع موانع موجود اقدام نمایند.
افشین مؤیدی نیا، کریم کیاکجوری،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر، پیادهسازی فرآیند نوآوری باز برای هر سازمانی لازم و ضروری میباشد و بیمارستانها به عنوان اصلیترین مراکز درمانی از این امر مستثنی نیستند. در واقع، بیمارستانها به عنوان واحدهای عملیاتی سلامت، همواره در معرض مستقیم تغییرات در حوزه خدمات درمانی هستند. از اینرو پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری باز در بیمارستانهای دولتی استان گیلان پرداخته است.
مواد و روشها: این پژوهش بر حسب هدف یک مطالعه کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری دادهها در دسته تحقیقات توصیفی قرار دارد که به صورت مقطعی در سال ۱۴۰۰ انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، مدیران ارشد و کارکنان بیمارستانهای دولتی استان گیلان به تعداد ۱۶۰۰ نفر بودند. به منظور نمونهگیری از روش نمونهگیری غیرتصادفی قضاوتی به منظور دسترسی به اعضای جامعه (مدیران ارشد و کارکنان با حداقل مدرک کارشناسی) استفاده شد. ۲۵۰ پرسشنامه جهت انجام آزمون مورد استفاده قرار گرفت. ابزار گرداوری دادهها پرسشنامه‌های استاندارد است. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ و روایی پرسشنامه‌ها از طریق روایی صوری و محتوایی، روایی همگرا و واگرا مورد تائید قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه‌های تحقیق از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این پژوهش، نرمافزار SPSS ۲۶ و نرمافزار Smart PLS۳ میباشد.
نتایج: نتایج حاصل از آزمون مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که از بین عوامل برونسازمانی همکاری با شرکا و کاربر، از بین عوامل سازمانی درونسازمانی، ساختار سازمان، یادگیری اکتشافی و فرهنگ سازمان و در نهایت از بین عوامل فردی درونسازمانی، انگیزه بر نوآوری باز بیمارستانهای دولتی استان گیلان تأثیرگذار هستند. تأثیر اعتماد بین شرکا، تکنولوژی، ویژگیهای شخصیتی و دانش بر نوآوری باز بیمارستانها رد شد.
نتیجهگیری: بیمارستانها باید به طور مشترک با سایر واحدهای خدمات بهداشتی، دانشگاهها و کاربران برای گذر از سیستم نوآوری بسته به سمت نوآوری باز، سیاستهای مناسبی تدوین کرده و اقدامات مؤثر در این راستا را مورد حمایت قرار دهند.
سید مسعود موسوی، سجاد بهاری نیا، آیسا مردانی، نجمه باقیان،
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: تعهد سازمانی پرستاران به عنوان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های کارکنان بیمارستان تحت تأثیر عوامل زیادی از جمله دلبستگی شغلی است که باعث ایجاد احساس انگیزه و تعهد در آنها و افزایش کیفیت خدمات می‌شود. در این پژوهش به بررسی ارتباط بین تعهد سازمانی و دلبستگی شغلی در پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال ۱۴۰۱ پرداخته شده است.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی و تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پرستاران بیمارستان شهید صدوقی یزد بود که بر اساس فرمول کوکران ۲۹۸ نفر مورد بررسی قرار گرفتند. گردآوری دادهها با پرسشنامه‌های شغلی ادواردز و کیلپاتریک (۱۹۸۴) و تعهد سازمانی آلن و مییر (۱۹۹۰) انجام شد. دادهها با استفاده از آزمون مجذور کای و با نرم افزار SPSS نسخه ۲۱ و همچنین نرم افزار معادلات ساختاری لیزرل تجزیه‌وتحلیل شدند.
نتایج: %۱۷/۴۳ پرستاران از شغل خود راضی بودند و %۱۷/۴۰ دارای تعهد سازمانی بودند. یافته‌ها نشان داد بین دلبستگی شغلی و تعهد سازمانی ارتباط معنی‌داری وجود داشت (P<۰,۰۰۱). میانگین نمره بعد عاطفی (۷۶/۰ ± ۷۵/۳)، بعد مستمر (۲۶/۰ ±۹۷/۳)، بعد تکلیفی (۳۶/۰ ± ۶۵/۳) و دلبستگی شغلی (۹۳/۰ ± ۷۴/۳) به دست آمده است.
نتیجهگیری: با در نظر گرفتن رابطه معنی‌داری مستقیم رضایت شغلی پرستاران با فعالیت سازمانی و ارتباط مستقیم بین آنها، مدیران باید به عوامل مؤثر بر رضایت شغلی توجه داشته باشند زیرا رضایت شغلی مسئولیت‌پذیری کارکنان را افزایش میدهد.
سعید مرادی، محمدرضا ربیعی مندجین، محمد محمدی،
دوره ۲۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: اجرای مؤلفه‌های مؤثر بر شایسته گزینی و برخوردار از توانمندی‌های لازم برای پست‌های کلیدی و حساس و توجه به اصل شایسته‌سالاری در توزیع قدرت و تقسیم وظایف و مسئولیت‌ها میان نخبگان جامعه، افزون بر آنکه در ثبات و رشد و پیشرفت کشور مؤثر است از رموز موفقیت و ماندگاری زمامداران به حساب می‌آید. از این رو هدف مقاله حاضر تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر شایسته پروری مدیران بیمارستانهای دولتی با رویکرد سیاستهای کلی نظام سلامت می¬باشد.
مواد و روشها: روش تحقیق مورد استفاده به لحاظ هدف، توسعه¬ای؛ و از نظر روش انجام کیفی که در آن از روش تحلیل مضمون استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کتب، مقالات، اسناد و منابع آگاه انسانی مشتمل بر خبرگان مدیریت دولتی، مدیران بیمارستانها با مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا بالاتر و حداقل سابقه ده سال سابقه کاری در زمینه مدیریت بیمارستانها هستند. در تحقیق حاضر رویکرد هدفمند و روش مصاحبه نیمه ساختاریافته و ابزار تحقیق پروتکل مصاحبه با خبرگان تا رسیدن به اشباع نظری بود (۱۶ مصاحبه).
نتایج: در مجموع ۱۸ عامل شایسته پروری در ۷۵ مؤلفه و ۶۷۱ بُعد شناسایی شد؛ که با پیادهسازی مدل اشتراوس کوربین؛ شرایط علی عبارت از؛ رئیس، پزشکان و کارکنان. شرایط مداخله‌گر نیز شامل اقتصاد، فناوری پژوهش و آموزش محسوب شدند. علاوه بر این اهداف و رسالت‌ها، بستر سازمانی، خلاقیت، خدمات و ساختار در شرایط زمینه‌ای در نظر گرفته شدند. عوامل مدیریت منابع انسانی، روابط عمومی و مذهب، راهبردها شناخته شد و پیامدهای حاصل، تخصص، اقتصاد دانش‌بنیان، بین‌المللی شدن طبقه‌بندی شد.
نتیجهگیری: با توجه به یافته¬های پژوهش، به نظر می¬رسد جهت پیشرفت، ارتقا، تعالی بیمارستانها که در سلامت افراد جامعه دخیل هستند می¬توان با استفاده از عوامل فوق، موجب گسترش شایسته پروری مدیران، بیمارستانهای دولتی گردید.
روح‌اله عسکری، حسن جعفری، عارفه دهقانی تفتی، ندا فتوحی تفتی،
دوره ۲۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: پرستاران به عنوان نزدیک‌ترین افراد در حوزه سلامت نزد بیماران دارای محبوبیت زیادی هستند؛ لذا تقویت مهارت شایستگی مراقبت معنوی در این گروه از کارکنان بیمارستان حائز اهمیت میباشد. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت شایستگی مراقبت معنوی پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال ۱۴۰۲ انجام گردید.
مواد و روشها: پژوهش حاضر کاربردی-مقطعی بود که بر روی ۲۶۲ نفر از پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی منتخب (بیمارستانهای شهید صدوقی، شهید رهنمون، افشار) انجام گرفت. دادهها با استفاده از پرسشنامه استاندارد شایستگی مراقبت معنوی (SCCS) جمع‌آوری و با استفاده از آزمون‌های ANOVA، Mann-whitney Test، Wallis Test Kruskal و ضریب همبستگی اسپیرمن و از طریق نرمافزار SPSS ورژن ۲۱ تحلیل شد.
نتایج: بر اساس نتایج مطالعه میانگین و انحراف معیار نمره کلی شایستگی مراقبت معنوی پرستاران (۲/۱۸±۹/۸۳) بود که در سطح مطلوب ارزیابی شد. همچنین در بین ابعاد شایستگی مراقبت معنوی بعد حمایت شخصی و مشاوره با بیمار بالاترین نمره (۲/۵±۸/۱۸) و بعد ارتباطات پایین‌ترین نمره (۶/۱±۳/۷) را داشتند و بیشترین نمره شایستگی مراقبت معنوی نیز مربوط به بیمارستان شهید رهنمون (۷/۱۷±۵/۸۸) بود.
نتیجهگیری: هرچند میانگین نمره کلی شایستگی مراقبت معنوی پرستاران مورد مطالعه مطلوب ارزیابی شد اما پایین بودن نمره شایستگی پرستاران در بعد ارتباطات؛ لزوم برگزاری کارگاه‌های نحوه برقراری ارتباط مؤثر پرستار با بیمار را نشان میدهد. به نظر می‌رسد پرستاران با برخورداری از این مهارت‌ها نقش مهمی در ارتقای سلامت بیماران ایفا خواهند کرد.
