زمینه وهدف: پرداخت مستقیم یکی ازچهار روش اصلی تامین مالی نظامهای بهداشتی درمانی جهان می باشد. عوامل موثردر پرداختهای مستقیم در دنیااز ابعادمختلف معرفی شده اند ازجمله حقوق کم کارکنان، تعرفه پایین دولتی، بیماری مزمن، بیماری قلبی وحاد، هدیه به پرسنل، درخواست پزشک وکادر، ترس ازعدم ارائه خدمت. همچنین پرداخت مستقیم تاثیرات سوءبردسترسی به خدمات دارد.این مطالعه به بررسی توزیع عوامل موثر بر پرداختهای مستقیم(رسمی وغیر رسمی)در بیماران قلبی و اثرات جانبی آن می پردازد.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی- اکتشافی می باشد که جمع آوری داده ها در زمستان 1389از طریق مصاحبه و بااستفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط متخصصین امرتایید شده وپایایی آن بااجرای پایلوت مورد تاییدمی باشد، دربیمارستان شهید مدنی تبریزانجام گرفت.
یافته ها: تمام افراد موردمطالعه پرداخت مستقیم داشتند که پرداختهای رسمی درقالب هزینه آزاد(83%از پرداخت) شامل خدماتی که بیمه پوشش نمی دهد ومابه التفاوت تعرفه وقیمتی که پزشک یابیمارستان تعیین می کند،می باشد. همچنین10%افرادبا پرداختهای غیررسمی مواجه بودندکه80%این پرداختها بدلیل درخواست شخصی پزشک و20% به عنوان هدیه وتشکرصورت گرفت.
نتیجه گیری: حاکی از تاثیر پرداختهای مستقیم بر دسترسی به خدمات و تامین نیازهای اساسی خانوارها میباشد بطوریکه52% از افراد تاخیر در دریافت خدمت، بدلیل هزینه مستقیم داشتند و72% از افراد نیز اشاره کردند که پرداخت مستقیم تاثیرسوء بسیار زیادی بر تامین نیازهای اساسی خانواده داشته است. بالابودن میزان پرداختهای مستقیم و عملکرد ضعیف نظام بیمه ای موجب ناعدالتی و تشدید تاثیرات سوءپرداختهای مستقیم برنظام سلامت وسلامتی افراد جامعه می شود.